Mageia 5’i beklerken dikkatler UEFI desteği üzerine

Bu makale teknik bilgileri olan kullanıcılara hitap etmektedir. Teknik bilgisi olmayanlara özeti: Mageia 5 UEFI’ı desteklemektedir ve bu da güncel donanımlar üzerine Mageia 5 artık çok kolay kurulacak anlamına gelmektedir. Sonuç: ilk kurulum aşamasında küçük bir fark var (aşağıya bakınız) ve artık UEFI sizin için gerçekten sorun değil.

UEFI nedir?

Bir kaç yıldır bulunan UEFI, öncesinde EFI olarak adlandırılıyordu. UEFI eski BIOS yazılımı yerine ve 64 PC önyüklemesi için tamamen yeni ve farklı bir yazılımdır. Eski BIOS ile kıyaslandığında iyileştirmelerin olduğu görülür fakat önceden yüklenmiş bir sistem ile satın alınmış bilgisayarların üzerine çok farklı linux sistemlerinin kurulmaya çalışılması linux topluluğunda sıklıkla bilinen şu sıkıntılara da neden olmuştur:

UEFI desteklenmesi için gelişim gerekmesi
Resmi imza içeren bir anahtar ile imzalanmadan her hangi bir önyükleyiciyi, önyükleme için reddeden güvenli önyükleme denilen bir güvenlik özelliği
Bir DVD veya bir USB bellek için önyüklemenin nasıl olacağının açık olmaması (FastStartup‘ın ve güvenli önyüklemenin aktif edilip edilmemesinin bir yazılıma bağımlı olması vs.)

UEFI sistemleri ön yükleyici içeren özel bir EFI sistem bölümü (ESP) ile GPT denilen yeni bir bölümleme biçimi de (PC’ler için) kullanmaktadır.

Daha geniş açıklamalar aşağıdaki kaynaklardadır.

Mageia ve UEFI

Mageia 4 ile UEFI bir sisteme kurulum yapılması için iki çözüme sahipsiniz:

Eski BIOS uyumluluk modunu, diğer bir değişle Compatibility Support Module (uyumluluk destek modülü) veya CSM aktif etme.
Veya kurulum sırasında root olarak çalıştırmak için komut satırı içeren talimatlar içeren wikimizden manuel talimatları izleme. Yapılabilir fakat kolay değil.

Mageia yükleyicileri artık tamamen UEFI desteklemektedir bu yüzden de diğer mevcut sistemlerle kolaylıkla kurulum yapabilirsiniz.

Güvenli önyükleme konusu nedir?

Öncelikle belirtelim ki güvenli önyükleme UEFI değildir. UEFI bir aygıt yazılımıdır. Güvenli önyükleme diğer özelliklerinden sadece biridir ve ön kurulumlu bilgisayarlar herhangi bir sistem veya kurulum ortamından önyükleme kullanımını engelleyen güvenli önyükleme aktif olarak gelir. Bu yüzden Mageia kurulumu için bu güvenli ön yükleme özelliğini aygıt yazılımınızın yapılandırmasından inaktif etmeniz gerekmektedir. Yapılandırmayı yönetmek için ne yapacağınız konusunda bilgisayarınızın klavuzuna bakınız. İnternette bu konu ile ilgili bir çok kaynak bulunmaktadır. Bugün itibariyle tüm üreticiler güvenli önyüklemeyi devredışı bırakmanın bir yolunu sağlamak mecburiyetindedirler.

Bir UEFI sistem üzerine Mageia kurulumu

Live ve klasik imajların ikiside UEFI donanım üzerine kurulabilir fakat Dual arch ISO kurulamaz. Donanımınıza veya tercihlerinize bağlı olarak 64 bit ISO imajı DVD’ye yakın veya bir USB bellek üzerine atın. Mevcut Mageia kullanıcıları bunun için IsoDumper (isodumper’ı yazılım merkezinden kurabilirsiniz) kullanabilir. Diğerleri için buraya bakınız. Ayrıca özel wiki sayfamızdan yararlanabilirsiniz. Ondan sonra hazırlamış olduğunuz DVD veya USB ortamından bilgisayarınızı başlatın.

Klasik kurulum önyükleyicisi şu anda bir UEFI sistem üzerine önyükleme için seçenekler sunmaktadır. İster USB ister DVD’den kurun uygun önyükleme menü girişini (Live yükleyiciler için gerekli değil) seçmeniz gerekmektedir. Live kullanımda ise non-UEFI’den farkı yokmuş gibi gelir. Kurulum aşamasına /boot/EFI üzerine bağlamak, mevcut EFI sistem bölümü (ESP) kullanmak veya yaratmak gibi seçenekler eklenmiştir onun dışında eski kurulumdan çok farklı değildir. Ayrıca otomatik olan Grub2 (grub2-efi) için önyükleyici seçimi yoktur. UEFI sistemler için Mageia kurulum ortamının hazırlık ve kurulumu wikimizde tam olarak bulunmaktadır.

UEFI hakkında kaynaklar:

Eğer daha fazlasını öğrenmek istiyorsanız Adam Williamson’ın yadığı UEFI tanıtımına bakınız. Ayrıca bizim wikimiz üzerinede de konu ile ilgili bazı bilgiler bulunmaktadır.

Mageia 4’den yükseltme

UEFI olmayan modda kurulan Mageia 4’ten UEFI moddaki Mageia 5’e yükseltme desteklenmemektedir. UEFI Mageia 4’den UEFI Mageia 5’e yükseltme desteklenmektedir.(elbette UEFI olmayan Mageia 4’den UEFI olmayan Mageia 5’e geçişte olduğu gibi)

Mageia 5 neredeyse bitti, bizi izlemeye devam edin!

Bu yazı “Waiting for Mageia 5: Spotlight on UEFI support” günlük girdisinin @osifa tarafından yapılmış olan Türkçe çevirisidir.